داستان ضحاک و کاوه آهنگر یکی از مشهورترین حکایات شاهنامه فردوسی است که نمادی از مبارزه خیر و شر و قیام مردم علیه ظلم و بیداد است. در ادامه خلاصه‌ای از این داستان آورده شده است:
ضحاک
ضحاک، شاهی ستمگر و نماد شرارت بود که تحت تأثیر وسوسه‌های اهریمن (شیطان) قرار گرفت. اهریمن او را فریب داد تا پدرش را به قتل برساند و سلطنت را غصب کند. پس از این جنایت، اهریمن در قالب یک آشپز دربار درآمد و با خوراندن غذاهای مخصوص به ضحاک، او را بیشتر در مسیر فساد و تباهی پیش برد.
در نهایت، اهریمن شانه‌های ضحاک را بوسید که باعث شد دو مار سیاه از شانه‌های او برویند. این مارها هر روز نیاز به غذای خاصی داشتند: مغز جوانان. طبیبان درباری به ضحاک پیشنهاد کردند که برای آرام کردن مارها، هر روز مغز دو جوان را به آن‌ها بخوراند. این امر باعث شد که ظلم و جنایت ضحاک به اوج خود برسد و هر روز جوانان بی‌گناه کشته شوند.
کاوه آهنگر
کاوه، یک آهنگر ساده و مردمی بود که قربانی این ظلم شد. ضحاک یکی از پسران کاوه را برای خوراک مارهایش قربانی کرد. زمانی که مأموران ضحاک برای بردن آخرین پسر کاوه آمدند، صبر او به پایان رسید. کاوه به دربار ضحاک رفت و شجاعانه علیه او قیام کرد. او از ضحاک خواست تا دست از جنایت بردارد، اما شاه ستمگر نه تنها نپذیرفت، بلکه خواست کاوه را نیز تهدید کند.
کاوه خشمگین شد و با فریادی رسا اعلام کرد که دیگر ظلم ضحاک را تحمل نمی‌کند. او پیش‌بند چرمی آهنگری خود را به عنوان پرچم قیام بالا برد و مردم را به مبارزه فراخواند.
قیام علیه ضحاک
کاوه همراه با مردم به فریدون، یکی از شاهزادگان نیکوکار و نماد عدالت، پیوست. فریدون که خود نیز از ظلم ضحاک آسیب دیده بود، با کمک کاوه و مردم قیامی بزرگ علیه شاه ستمگر به راه انداخت. آن‌ها به قصر ضحاک حمله کردند و پس از نبردی سخت، او را شکست دادند.
سرانجام ضحاک
ضحاک دستگیر شد، اما به دلیل اینکه کشتن او ممکن بود باعث رهایی اهریمن شود، فریدون تصمیم گرفت او را در کوهی به نام دماوند زندانی کند. ضحاک در دماوند به بند کشیده شد تا دیگر نتواند به مردم آسیبی برساند.
نمادها در داستان
- ضحاک: نماد شرارت، ظلم و قدرت‌های اهریمنی.
- کاوه آهنگر: نماد مردم عادی که در برابر ظلم قیام می‌کنند.
- فریدون: نماد عدالت و نیکی.
- مارهای ضحاک: سمبل حرص و طمعی که انسان را نابود می‌کند.
- پرچم کاوه: نماد آزادی و اتحاد مردم.
داستان ضحاک و کاوه آهنگر همواره الهام‌بخش مبارزات عدالت‌طلبانه بوده و نقش مهمی در حفظ هویت ملی ایرانیان دارد.
