محققان موزه ملی اسکاتلند: ظرف وایکینگ‌ها ایرانی و از دوران ساسانیان است
محققان موزه ملی اسکاتلند، که اشیاء گنجینه معروف به گالووی متعلق به وایکینگ‌ها در آن نگهداری می‌شود، با انجام آزمایش‌ها پی برده‌اند که یکی از ظرف‌های دردار این مجموعه با قدمتی هزار ساله، متعلق به ایران و دوره ساسانیان است.
مجله اینترنتی باستان‌شناس: تحقیقات منشا این ظرف درب‌دار “منحصر به فرد” با قدمتی بیش از ۱۰۰۰ سال را آشکار کرده است. گنجینه گالووی مجموعه‌ای از گنجینه‌های باستانی است که ۱۰ سال پیش کشف شد.
این ظرف که در سال ۲۰۱۴ کشف شد، با دقت در پارچه پیچیده شده بود که یک یافته استثنایی و نادر به شمار می‌آید. کشف گنجینه گالووی و محتویات آن، بینش‌های ارزشمندی در مورد تمدن‌های باستانی و مسیرهای تجاری ارائه می‌کند و ارتباط فرهنگ‌ها در فواصل بسیار زیاد را روشن می‌سازد.
گمان می‌رود قدمت این گنجینه به حدود سال ۹۰۰ پس از میلاد بازگردد و توسط باستان‌شناسان در نزدیکی بالماگی در شهر تاریخی کایرکیدبرایت کشف شده باشد.
پارچه ها به دقت مورد مطالعه قرار گرفتند و برای تجزیه و تحلیل بیشتر مورد ارزیابی قرار گرفتند، تکنیک‌های پاکسازی لیزری به کشف جزئیات پیچیده این گنجینه ، مانند تاج‌ها، آتشدان ها ، نقوش حیوانی چون پلنگ، و ببر کمک کرده است.
این ظرف در اروپای غربی منحصربه‌فرد در نظر گرفته می‌شود و محققان پیشنهاد می‌کنند که آن را با دین زرتشتی، دین اصلی امپراتوری ساسانی در ایران قبل از پذیرش گسترده اسلام در قرن‌های هفتم و هشتم مرتبط می‌دانند.
تحلیل‌های علمی اخیر تایید کرده است که مواد مورد استفاده برای ساخت این ظرف از منطقه مرکزی ایران کنونی منشا گرفته است.
دکتر. مارتین گلدبرگ، محقق موزه ملی اسکاتلند، بیان کرد: “از طریق اسکن اشعه ایکس، ما مشکوک شدیم که ظرف ممکن است از آسیای مرکزی یا غربی آمده باشد. با این حال، پس از بررسی و تجزیه و تحلیل دقیق، اکنون می‌توانیم به طور قطعی منشأ آن را تایید کنیم.”
“این کشف شواهد بیشتری از منشأهای متنوع گنجینه گالووی ارائه می دهد. تحقیقات اخیر نشان داده است که نقره عصر وایکینگ ها، که اکثر گنجینه ها را تشکیل می دهد، در واقع از ذوب سکه ها و فلزکاری انگلستان اولیه قرون وسطی سرچشمه می گیرد.
در میان آثار مختلف یافت شده، ظرف درب دار توجه متخصصان را به خود جلب کرد و اکنون تجزیه و تحلیل علمی اهمیت منحصر به فرد آن را تأیید کرده است.
سفر این ظرف ، از ایران به منطقه دورافتاده جنوب غربی اسکاتلند، واقعا قابل تامل است.”
دکتر جین کرشاو، متخصص نقره عصر وایکینگ از دانشگاه آکسفورد، افزود: ” با گرفتن نمونه های کوچک از بدنه و مینای سیاه – نقره – سولفیدی سیاه که بر روی ظرف قرار دارد – ما منشا نقره را ارزیابی کردیم.
” بلافاصله مشخص شد که این ظرف با دیگر نقره های موجود در انبار تفاوت دارد؛ در عوض، نتایج به منشا امپراتوری ساسانی در ایران امروزی اشاره دارد.
” آنالیز عنصری با استفاده از فلورسانس اشعه ایکس قابل حمل نشان داد که این ظرف آلیاژی از نقره و مس نسبتا خالص است که نمونه ای از نقره ساسانی است، اما نقره اروپایی معاصر نیست.
علاوه بر این، ایزوتوپ های سرب موجود در سنگ معدن فلز نقره و مینای سیاه از ایران است. حتی می توانیم بگوییم که مینای سیاه از معدن معروف نخلک در مرکز ایران گرفته شده است.
مینای سیاه (انگلیسی: Niello) یک مخلوط سیاه، معمولاً از گوگرد، مس، نقره و سرب است که به عنوان لعاب بر روی فلز حکاکی‌شده، به خصوص نقره استفاده می‌شود. به این عمل، سیاه‌کاری با نیلو، و سیاه‌قلم روی فلز هم گفته‌اند.
” تایید علمی برای منشا دور این شی نادر فوق العاده است.”
این ظرف برای اولین بار در اواخر ماه جاری به عنوان بخشی از نمایشگاه آینده موزه بریتانیا، جاده های ابریشم، در لندن به نمایش گذاشته خواهد شد.
اشیا دیگری از گنجینه گالووی هورد در موزه ملی اسکاتلند در ادینبورگ به نمایش گذاشته خواهند شد، در حالی که بخشی از آن ها در گالری کرکودبرایت به نمایش گذاشته خواهند شد.
دکتر سو برونینگ، از موزه بریتانیا، گفت: ” ما خوشحالیم که بازدیدکنندگان جاده ابریشم اولین کسانی در جهان خواهند بود که این شی نادر را از گنجینه گالووی هورد می بینند.
از جمله محتویات قابل توجه آن می توان به اولین ابریشم ثبت شده اسکاتلند اشاره کرد و از این رو حضور آن در این نمایشگاه بسیار خاص است.
” برای اولین بار این ظرف در کنار یک ظرف مشابه که در شمال بریتانیا یافت شده و همچنین به عنوان یک محفظه گنج متعلق به عصر وایکینگ ها مورد استفاده قرار خواهد گرفت، به نمایش گذاشته خواهد شد، اما ظرف گالووی تنها شی تایید شده است که منشا آن فراتر از اروپا، در سرزمین های شرق دور است.
” این ظرف خود یک مسافر از راه دور در شبکه های گسترده جاده ابریشم بود.”
از مجله اینترنتی: مجله اینترنتی باستان شناس
محققان موزه ملی اسکاتلند: ظرف وایکینگ‌ها ایرانی و از دوران ساسانیان است
